Vergroot het werkgeluk: waardeer dat wat medewerkers écht drijft in het werk

Gebrek aan waardering en erkenning scoort hoog op het lijstje van zaken waar medewerkers niet gelukkig van worden op het werk. Met verstrekkende gevolgen: je niet gewaardeerd voelen op het werk leidt tot een lagere productiviteit, hoger verzuim en verloop. Het gevoel gezien te worden, waardering en begrip te krijgen is immers een van onze basisbehoeftes. Als we dat wel krijgen, motiveert het om je best te doen en nieuwe uitdagingen aan te gaan. Waardering ervaren is dus van groot belang.

Zo werken carrièreankers voor meer werkgeluk

Wat kun je nog meer doen dan complimenten geven, een bloemetje overhandigen als dank of een waardebon schenken bij een indrukwekkende prestatie? Dat is kijken naar wat medewerkers écht drijft in het werk en juist dát gaan benutten om waardering te uiten.

Edgar Schein, de dit jaar overleden professor en psycholoog, benadrukte het belang van het bewustzijn van carrièreankers voor het begrijpen van innerlijke motivatie, houding, voorkeuren en waarden. Het zijn diepgewortelde drijfveren die bepalen waarom iemand een bepaald carrièrepad kiest en waarom hij al dan niet tevreden is in zijn werk. Voor meer werkgeluk kunnen deze carrièreankers benut worden om medewerkers te waarderen op maat. Volgens Schein zijn er 9. Hieronder worden ze toegelicht.

De 9 carrièreankers

Overzicht van de 9 ankers die inzicht geven over de motivatie, houding, voorkeur en waarden. Plus de bijbehorende waardering.

1. Rijkdom

Het carrièreanker van rijkdom draait om materiële welvaart, beloningen en financieel succes. Medewerkers met dit anker worden blij van financiële voordelen en willen dito doelen nastreven.

Wil je deze medewerkers waardering tonen, dan werken financiële bonussen, winstuitkeringen, punten sparen voor materiële voordelen en kortingsacties prima. Daarnaast kan de organisatie investeren in programma’s voor financiële educatie en langetermijngroei binnen het bedrijf om de waarde van betrokkenheid op de lange termijn te benadrukken.

2. Normen en waarden

Voor sommige mensen is ethiek de leidraad in hun carrière. Je vindt ze vaker in betekenisvolle branches als de zorg, onderwijs en non-profitorganisaties. Mensen met dit anker vinden voldoening in het nastreven van een loopbaan die in lijn is met hun morele kompas en bijdraagt aan een ethisch verantwoorde samenleving.

Deze medewerkers kun je waarderen door hen meer mogelijkheden te bieden om het verschil te maken, dicht bij de samenleving. Denk aan het stimuleren van maatschappelijk verantwoord ondernemen of door inzamelingsacties of vrijwilligerswerk te laten organiseren. Ook het bezoeken van het goede doel waar de organisatie aan verbonden is, is een idee. Na afloop kan hij of zij collega’s hierover inspireren. Daarna kun je hem of haar daarvoor de erkenning geven.

3. Creativiteit

Creativiteit als carrièreanker draait om het uiten van originaliteit en het ontwikkelen van innovatieve ideeën. Individuen met dit anker zoeken naar kansen om hun creatieve potentieel te benutten. Ze floreren in een omgeving die ruimte biedt voor verbeelding en vernieuwing.

Waardering ervaren medewerkers als ze de ruimte krijgen hun creativiteit in te zetten, bijvoorbeeld in de rol van een creatieve denktank (waarbij ze niet meteen verantwoordelijk zijn voor de implementatie). Ook worden ze gestimuleerd als ze innovatieworkshops organiseren, of als ze innovatieve opleidingen volgen. Erkenning kan worden toegekend voor ideeën die leiden tot significante verbeteringen of innovaties binnen de organisatie.

4. Onafhankelijkheid

Het anker van onafhankelijkheid weerspiegelt het verlangen naar vrijheid en autonomie. Mensen met dit anker willen niet gebonden zijn aan rigide structuren. Ze zoeken naar loopbanen waarin ze zelfstandig kunnen handelen, beslissingen kunnen nemen en hun eigen koers kunnen bepalen.

Medewerkers met dit anker voelen waardering als er ruimte wordt geboden voor flexibiliteit in uren en dagen, als er zelfsturende teams worden gevormd en remote werken (‘een maand werken vanuit Spanje’) oké is. Ook vinden ze het prettig als meerdere jobs naast elkaar worden toegestaan en de organisatie support biedt in de overgang van een vast dienstverband naar zzp’er.

5. Zekerheid

Sommige medewerkers worden gedreven door het verlangen naar stabiliteit en zekerheid. Deze mensen zoeken naar een loopbaan die een gevoel van rust, voorspelbaarheid en veiligheid biedt.

Waardering wordt ervaren als het tijdelijke dienstverband sneller dan gebruikelijk wordt omgezet in een vast dienstverband. Duidelijkheid over carrièrepaden en ontwikkelingsplannen waarborgen de stabiliteit. Communicatie over langetermijnplannen en investeringen in medewerkerstrainingen dragen bij aan een gevoel van zekerheid. Erken hen voor de continuïteit die zij aan de organisatie bieden.

6. Macht

Het anker van macht richt zich op het verlangen naar invloed en controle. Individuen met dit anker voelen zich aangetrokken tot rollen waarin ze beslissingen kunnen beïnvloeden en een significante impact kunnen hebben op anderen en organisaties.

Deze medewerkers voelen zich gewaardeerd als zij betrokken worden in besluitvormingsprocessen. Denk verder aan: hun leidinggevende mogen vervangen in een overleg, deelnemen aan klankbordroepen of zitting krijgen in de ondernemingsraad. Deelname aan leiderschapsontwikkelingsprogramma’s kunnen ook groeikansen bieden.

7. Ergens goed in zijn

Voor sommigen draait de carrière om het streven uit te blinken in een specifiek vakgebied. Medewerkers met dit anker vinden voldoening in het voortdurend ontwikkelen en demonstreren van hun vaardigheden. Deze medewerkers voelen waardering met continue leer- en ontwikkelingsmogelijkheden om hen verder te helpen.

Biedt hen een podium om hun expertise over te brengen, zowel intern als extern. Erkenning kan worden gegeven door het tonen van waardering van de deskundigheid en het toekennen van specialistische projecten.

8. Sociale contacten

Het belang van sociale interacties is voor deze medewerkers groot. Medewerkers met dit anker floreren door sterke relaties op de werkvloer. Ze zoeken naar loopbaankeuzes die hen in staat stellen samen te werken en sociale verbindingen te cultiveren. Ze voelen zich gewaardeerd als ze mijlpalen kunnen vieren met een groep collega’s. Ze houden van teamactiviteiten die ze ook willen organiseren.

Voor deze mensen is er niets beters dan persoonlijke interactie met de ander. Echt luisteren naar het verhaal van de ander met onverdeelde aandacht, met belangstelling vragen hoe het thuis gaat. Een geïnteresseerd praatje bij de koffiemachine of samen een lunchwandeling maken.

Het laatste carrièreanker, status, draait om externe erkenning en prestige. Mensen met dit anker worden gedreven door het verlangen naar een gerespecteerde positie in de samenleving. Ze streven naar loopbanen die hen een zichtbare en gewaardeerde status opleveren.

Deze mensen ervaren waardering als er zichtbaarheid wordt gegeven aan hun prestaties. Bijvoorbeeld op een podium, het intranet of in de Whatsappgroep waar ze een award of insigne ontvangen. Benoem ze tot ambassadeurs of betrek ze bij prestigieuze projecten.

Ontdek welke waardering je medewerkers willen

Door aandacht te besteden aan deze specifieke waarderingsmogelijkheden tonen organisaties niet alleen erkenning voor de individuele carrièreankers van hun medewerkers, maar bevorderen ze ook een inclusieve en motiverende werkomgeving. Het is van belang om te begrijpen welke carrièreankers bij hun medewerkers horen.

Hier kom je achter door met hen in gesprek te gaan en hen beter te leren kennen. Het doen van een gratis test werkt hierbij ondersteunend. Duidelijk is dat het begrijpen en waarderen van carrièreankers niet alleen een recept voor werkgeluk is, maar ook voor een bloeiende en productieve werkomgeving zorgt.

Deze blog verscheen op PW.