Inspirerende directie voor meer werkgeluk: 5 kansen

Er bestaat een directe link tussen het geluk van medewerkers en de beoordeling van hun directie. Een inspirerende directie begeeft zich echt onder de mensen, heeft een voorbeeldrol, praat met medewerkers en draagt continu uit waar de organisatie voor staat en naartoe wil. 5 kansen voor een inspirerende directie.

Het overkomt mij helaas met enige regelmaat en gaat ongeveer zo. De directeur vraagt of ik een workshop wil geven over werkgeluk (ja, graag!). Oh ja… en de workshop mag niet te lang zijn, want er moet ook nog gewerkt worden. Aandacht voor het thema blijkt hard nodig vanwege de uitslagen van het laatste medewerkersonderzoek. De voortdurende reorganisatie hakt er in. De waardering voor de directie is laag geëindigd. Tijd voor een charmeoffensief. De directeur zal zelf de aftrap komen geven en aan de workshop deelnemen.

Op de dag zelf staat er geen directeur bij de deur om de collega’s te ontvangen. 10 minuten te laat komt de directeur binnen. Er volgt geen bevlogen peptalk maar een weinig inspirerend verhaal dat eindigt met de oproep ‘om vooral positief te blijven’. Tijdens de interactiemomenten in de workshop kiest de directeur ervoor om in gesprek te blijven met zijn financieel manager. De andere deelnemers geven wel gehoor aan mijn oproep om vooral in gesprek te gaan met een collega die ze weinig spreken. Vlak voor de borrel die ter afsluiting is georganiseerd, heeft de directeur de zaal al verlaten in verband met een meeting. De laatste fun-oefening krijgt de directeur niet meer mee.

Om met Juf Ank te spreken: ‘Wat is dát jammer!’ Want het kan en moet echt anders.

Bedrijfsdoelstellingen: geen idee

Veel directieleden verlaten hun directiekamer hoogstens een keer in het halfjaar, om in de kantine een praatje te houden over de resultaten en jaardoelen van de organisatie. Volgens onderzoek van Protime heeft maar liefst 28 procent van de werknemers geen idee wat de bedrijfsdoelstellingen van hun organisatie zijn. Als de doelstellingen wel gedeeld worden, doet bijna de helft van de organisaties dit slechts één keer aan het begin van het jaar. Het frequent delen van een heldere toekomstvisie is juist een kenmerk van een Best Workplace. Zo geeft 75% van de respondenten bij Best Workplaces volgens Great Place to Work een positieve score op de stelling ‘Het management heeft een duidelijk beeld van waar de organisatie naar toe gaat en hoe daar te komen’. Bij organisaties die de lijst niet hebben behaald is dit slechts 46%.

Frequent communiceren over de bedrijfsdoelstelling is nodig, maar dat is niet voldoende. Een inspirerende directie begeeft zich echt onder de mensen, heeft een voorbeeldrol, praat met medewerkers en draagt continu uit waar de organisatie voor staat en naartoe wil.

Directe link met werkgeluk

Er bestaat een directe link tussen het geluk van medewerkers en de beoordeling van hun directie. Medewerkers die de stelling ‘De directie weet wat er speelt op de werkvloer’ negatief tot neutraal beoordelen, scoren gemiddeld een 6,7 (op een schaal van 1-10) voor betrokkenheid bij hun organisatie. Medewerkers die de stelling positief beoordelen geven gemiddeld een 8,4. Eenzelfde link is zichtbaar bij bevlogenheid (6,1 versus 7,3), tevredenheid (6,9 versus 8,2) en beoordeling van de organisatie als geheel (6,3 versus 7,8). In organisaties waar de directie positief beoordeeld wordt, scoren de medewerkers dus op alle gebieden hoger*.

Waar gaat het mis?

Interesse van de directie in de werkvloer verhoogt dus het geluk van medewerkers en dat leidt weer tot betere bedrijfsresultaten. Waar gaat het dan mis? Directieleden onderschatten vaak de waarde van hun zichtbaarheid en denken dat medewerkers er niet op zitten te wachten. Of de directie wil het middelmanagement niet voor de voeten lopen. Het inspireren van de medewerkers is vaak een taak die ze delegeren aan managers terwijl medewerkers ook de behoefte hebben om af en toe de hoogste baas te zien en te spreken. Of de directie vindt het een beetje eng, zo buiten de muren van de directiekamer. Je kunt immers zo maar ongezouten kritiek krijgen als je je op de werkvloer begeeft. Als je je als directie toch op de werkvloer begeeft maak er dan geen undercover-boss-act van, of een social media showtje en ook geen actie waarin je collega’s de les leest. Maak contact, leer en waardeer. Als het niet gemeend en oprecht is prikken medewerkers er zo doorheen en dat keert zich uiteindelijk tegen de directie.

Vijf kansen om meer te inspireren als directie:

 1. Weten wat er speelt 

Directies kijken met een helikopterview naar de grote lijnen. Ze zien van een afstand wat er gebeurt. En beleven de organisatie in abstracte woorden. Als je er als directie niet bij en tussen gaat staan, dan creëer je een belevingsafstand. Je verliest het gevoel met de organisatie. Met de mensen en hun belevingswereld. Het worden aparte werelden. Door met de voeten in de praktijk te staan blijf je de aansluiting houden.

Steeds meer directies werken mee op de werkvloer om in contact te komen met medewerkers. Minimaal één keer per jaar, anderen één keer per maand. Meehelpen in de productie en laten zien hoe lastig het is om dat snel onder de knie te krijgen. Als hulpje mee op de vrachtwagen rijden en klanten ontmoeten. Eens voelen hoe vermoeiend het werk kan zijn. Zo samen in de cabine krijg je eerder vertrouwelijke gesprekken dan dat je dat op kantoor zou hebben. Het meewerken wordt enorm gewaardeerd door medewerkers en de hilarische gebeurtenissen van die dagen zingen snel rond. Door ter plekke de situatie te bekijken, krijg je als directie vaak een andere kijk op de zaken. Je ziet in de praktijk wat er van de beleidsplannen terecht is gekomen. Je merkt hoe de visie van de organisatie is geland op de werkvloer. Je kunt knelpunten signaleren. Je hoort verbeterideeën van medewerkers die elke dag met de praktijk te maken hebben. Op de werkvloer zijn problemen vaak eerder merkbaar dan tot uiting komt in de rapportages voor de directie. Als je echt contact houdt met de werkvloer kun je als directie eerder ingrijpen en het draagvlak voor veranderingen beter inschatten.

Directeur op de werkvloer

Een bedrijf dat dat goed begrepen heeft, is vanHaren Schoenen. Directeur Krein Bons deed zijn verhaal bij de uitreiking van de Beste Werkgevers Award 2017-2018. De helft van zijn week bestaat uit winkelbezoeken: ‘We drinken samen koffie en ik maak met elke medewerker een praatje. Ik vraag hoe het met de studie is, hoe het thuis gaat enzovoort. Ik wil niet zeggen dat ik iedereen persoonlijk ken, maar toch wel een heel aantal medewerkers.’ Ook draait Bons elk jaar twee volle dagen mee op de werkvloer. ‘Erg vermoeiend is dat. Om vijf uur ’s middags kan ik meestal niet meer. Ik verzucht dat, en de medewerkers moeten lachen. Omdat ze snappen dat ik begrijp dat zij elke dag zo hard moeten werken.’

2 : Weten waar de directie mee bezig is

Om de kloof naar de werkvloer te dichten zetten steeds meer directieleden hun social media in: videoboodschappen worden verspreid, ze vloggen hun belevenissen en twitteren er op los. Al wordt het zeer gewaardeerd: het blijft eenrichtingsverkeer. Meer interactie en uitwisseling helpt voor meer onderling begrip en vertrouwen. Dus nodig medewerkers uit op de koffie of voor een lunchbijeenkomst. Laat hen deelnemen aan directievergaderingen of paneldiscussies. En gebruik je social media-accounts om die gesprekken weer te geven. Het schept vertrouwen als er openheid is over waar de directie mee bezig is. Ook het aantal momenten dat de organisatie op de hoogte wordt gesteld over de koers en de laatste ontwikkelingen nemen toe: van een of twee keer per jaar naar maandelijkse updates op de zeepkist. Met een commentaarronde erbij voor medewerkers waarop de directie open antwoordt. Met tijd om die zaken aan de orde te stellen waar de update níet over ging, maar die wel de belangstelling hebben van de toehoorders. Dat schept vertrouwen en geeft richting.

3: Zichtbaar en benaderbaar zijn

Directeuren zeggen vaak: mijn deur staat altijd open. Maar in de praktijk is die horde te hoog voor medewerkers. Ze ervaren een te grote afstand om binnen te lopen. Dus wacht als directeur niet tot ze aankloppen en kom zelf je kantoor uit. Loop rond, maak praatjes, kijk mee en toon belangstelling. Sta in de rij voor het koffieapparaat. Geef medewerkers de kans om je te leren kennen: vertel over wat jou bezig houdt, ook privé. Laat jezelf zien als directie. Praat in duidelijke taal. Het maakt de directie menselijker en verkleint de afstand tussen werkvloer en top.

4: Belangstelling en waardering tonen

Voor directeuren leidt het contact met de werkvloer tot de mogelijkheid om echt belangstelling te tonen en waardering te uiten. Complimenteer medewerkers voor hun inzet en ideeën. Andersom werkt dat ook: als je als directie ziet met hoeveel trots en enthousiasme medewerkers zich inzetten, geeft dat jou ook een goed gevoel. En dat straal je weer uit naar je medewerkers en je klanten.

Er kan risico ontstaan dat de directie zich daadwerkelijk met de werkvloer gaat bemoeien. Als de directie dingen gaat regelen die eigenlijk het middenkader moet regelen en hen dus passeert. Omdat klachten en ideeën vanaf de werkvloer de top niet bereiken. Of omdat de visie van de directie de werkvloer niet goed bereikt. Of omdat de directie de eigen controlebehoefte niet in bedwang kan houden. Als je met die insteek als directie in gesprek gaat met de werkvloer dan maak je problemen juist groter. Ga dan liever eerst de dialoog aan met de managers om dit op te lossen.

5: Verras je medewerkers

Als je medewerkers al gewend zijn aan je zichtbaarheid als directeur, verras je medewerkers dan eens met een persoonlijke actie. De CEO van Medis, Finland besloot pannenkoeken te bakken voor iedereen die trek had en had zelf de grootste lol. Haal een 1 aprilgrap uit of speel sinterklaas. Plezier maken mag!

* Effectory: Het verborgen potentieel van werkend Nederland. Kansen voor een leukere en succesvollere organisatie. Editie 2016.